Banket Nedir?

Banket; yaya yolu ayrılmamış karayollarında yolların sağ kısımlarında bulunan, hayvanların ve yayaların kullanabileceği, zorunlu durumlarda araçların park etme, duraklama ve tehlikeli bir durumda kaçış yapılması amacıyla yapılmış alana denmektedir. Banket kısmı yol kaplamasının en sağ şerit çizgisiyle şev başı ya da hendek iç üst kenarı arasında bulunmaktadır ve kaplamaya bitişik olarak yapılır.  Banket genişliği standartlara göre belirlenir.

Normal şartlarda bu kısım trafiğe açık olmamaktadır. Bisikletli, yaya ve hayvanların kullanımı olağan durumlarda mümkün olmaktadır. Fakat trafik ve kaza gibi zorunlu durumlarda sadece bazı araçlar tarafından kullanılır. Yolun banket kısmı sivil araçlar tarafından kullanılması yasaktır. Bunların dışında polis, ambulans, itfaiye ve resmi araçlar zorunlu durumlarda kullanabilmektedir. Kaza ve trafik sıkışıklığı gibi durumlarda istenilen yere en hızlı şekilde ulaşılmış olur.

Yol güvenliği, yapım, drenaj, bakım ve ekonomik kriterlere bağlı olarak kaplamasız ya da kaplamalı yapılabilmektedir ve sıklıkla yol platformuyla aynı eğimde olacak şekilde yapılır.

Banket Niçin Yapılır? Kullanım Amaçları Nelerdir?

Kullanım amacı ve yapılma sebepleri aşağıda maddeler halinde sıralanmıştır.

• Duran ya da arıza yapmış olan araçlar acil park şeridi olarak kullanımı sağlar.
• Araçların dingil yükleri altında temel, alt temel ve kaplamaya verilecek zararın önüne geçilmesi için yolu yandan desteklemektedir.
• Trafik işaretleri ve oto korkuluk için yanal açıklık sağlamaktadır.
• Kar kürüme ve biriken karın depolanması gibi bakım işlerinin yapılması için alan oluşturmaktadır.
• Yarma kesitlerin olduğu yol bölümlerinde görüş mesafesi artırarak güvenliği sağlamaktadır.
• Otobüsler için yaya, durak ve bisikletliler için de kullanım alanı sağlamaktadır.

Banket Yapılmasında Nelere Dikkat Edilir?

Karayollarında temel, alt temel ve kaplamaya verdiği desteklerden ötürü ve araçların zorunlu durumlarda kullandığı alan olduğu için yapımı ile ilgili şartname ve yapım kurallarına riayet edilmelidir. Araçların acil durumlarda kullanacağı alan olduğu için trafik yükünü taşıyabilecek bir şekilde sağlam malzeme ile yapılmalı ve iyi bir şekilde yolun sıkıştırılması yapılmaktadır. Trafik yükünü taşıyamayacak kadar zayıf yapılan banketlere acil durumda girecek olan ağır tonajlı vasıtalar kazalara yol açabilmektedir. Ayrıca ilgili kurallar ve şartnamelere uygun yapılmadığı zaman temel, alt temel ve kaplama kısmına vereceği destek yeterli olamayacaktır. Yeterli miktarlarda sıkıştırılmamış gevşek malzeme dolgu kesitinde şev kaymasına yol açabilecek ve yolun oturmasına sebep olacaktır.